在99/7/4《聯合報》A1版,報導行政院公共工程委員會藉由該會網站,為未婚員工刊登徵婚啟事的新聞(見下圖)。說真的,在今日人口少子化現象下,政
府機關願意介入幫助員工的婚事,是值得肯定的。加以該網站確實不同於一般政府機關的網頁,因為有了這些軟性的成分,較為可親,也一新耳目。或許因此,是報
紙編輯願放在頭版邊的一項因素,吸引讀者再進而至他版細讀詳情。
[@more@]

這則新聞問題出在哪裡呢?讀「聯合新聞網」網頁的讀者是不會看到的(謎之音:這是否是報紙推廣的陰謀呢?),因為問題只發生於報紙上報社編輯所下的一個標題上:「『搓』合未婚員工」。
[辨正]應作「撮合未婚員工」才對。
按:「搓」與「撮」在「『ㄘㄨㄛ』合」這個詞組中,因為音同而被誤用。
「撮」在辭典中的解釋如下:
【動詞】
(1)抓取。《莊子.秋水》:「鴟鵂夜撮蚤,察毫末,晝出瞋目而不見丘山,言殊性也。」《儒林外史.第二回》:「撮了一把苦丁茶葉。」
(2)聚攏。《孔子家語.始誅》:「其聚處足以撮徒成黨,其談說足以飾褒榮眾。」
(3)摘錄。《史記.太史公自序》:「采儒、墨之善,撮名、法之要。」《紅樓夢.第四十二回》:「將市俗的粗話,撮其要,刪其繁,再加潤色比方出來。」
【量詞】
(1) 計算容量的單位。公制一撮等於萬分之一升。亦稱為「公撮」。
(2) 計算手指抓取物的單位。如:「一撮鹽」、「一撮土」。
綜上,撮是「手指抓取微物聚攏」的概念,表達媒合婚姻的用法是「撮合」:將雙方拉攏在一起。如《初刻拍案驚奇》卷九:「想是前世姻緣,我等當為撮合。」儒
林外史˙第二十六回:「你如今不管他喇子不喇子,替他撮合成了,自然重重的得他幾個媒錢。」
在國語辭典中,「搓」為動詞,意指(1) 兩手反覆相揉、磨擦。如:「搓湯圓」、「搓麻繩」。(2)
將物置於手中運轉。兒女英雄傳.第十五回:「他一隻手,只管得兒楞楞的,得兒楞楞的,搓著那副鐵球。」
「搓」字有「人為去操弄,使被搓之物事受操弄主體的意志擺布」的概念,用「搓合」來表達為男女雙方媒合之意,是很奇怪的。感情是男女雙方的事,需兩方情投意合,做媒的人只能將雙方「拉近、拉攏」,讓雙方培養感情,至水到渠成之日,方見修得正果。總不能強迫別人,硬要湊合,「搓」成一塊ㄦ,此舉或許一時成事,久之,也要離散的。
在臺灣閩南語中有個「挲」(so),國語對應字為「撫」,在書寫此閩南語詞時,有人以「搓」、「搔」來代表。而「挲」的解釋(引自教育部《臺灣閩南語常用詞辭典》):
1.
【動詞】撫摸。例:挲頭殼
so thâu-khak(撫摸頭部)。
2.
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:表格內文;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:”Times New Roman”;
mso-fareast-font-family:”Times New Roman”;
mso-ansi-language:#0400;
mso-fareast-language:#0400;
mso-bidi-language:#0400;}
【動詞】搓揉。用雙手掌心
互疊,將物品磨合在一起。例:挲圓仔 so înn-á(搓湯圓)。
3.
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:表格內文;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:”Times New Roman”;
mso-fareast-font-family:”Times New Roman”;
mso-ansi-language:#0400;
mso-fareast-language:#0400;
mso-bidi-language:#0400;}
【動詞】塗抹。例:挲豬油
so ti-iû(抹 豬油)。
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:表格內文;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:”Times New Roman”;
mso-fareast-font-family:”Times New Roman”;
mso-ansi-language:#0400;
mso-fareast-language:#0400;
mso-bidi-language:#0400;}
【近義】抹
4.
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:表格內文;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:”Times New Roman”;
mso-fareast-font-family:”Times New Roman”;
mso-ansi-language:#0400;
mso-fareast-language:#0400;
mso-bidi-language:#0400;}
【動詞】安撫、打圓場、平息紛
爭。例:這件代誌你去共
「/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:表格內文;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:”Times New Roman”;
mso-fareast-font-family:”Times New Roman”;
mso-ansi-language:#0400;
mso-fareast-language:#0400;
mso-bidi-language:#0400;}亻因」小挲一下。Tsit
kiānn tāi-tsì lí khì kā in sió so–tsi̍t-ē. (這件事情你去安撫他們一下。)
我的意見是,因為受到臺灣閩南語的影響,此地使用者,易因「挲(搓)」字的「安撫、打圓場、平息紛爭」這組概念,造成在國語中誤用「搓合」一詞。只是婚姻作媒是件美事,要的是「說合」,而非紛爭需要依賴中介者調解說和,故使用「搓合」是不對的。