勸世歌：船過水無痕
《勸世歌：船過水無痕》Tsûn Kuè Tsuí Bô Hûn
葉秋雲 Ia̍p Tshiu-hûn (葉青Ia̍p Tshing)
——————————————————
朋友兄弟我總請
pîng-iú hiann-tī guá tsóng tshiánn
唸歌勸世分恁聽
liām kua khuàn-sè pun lín thiann
艱苦富貴自運命
kan-khóo hù-kuì tsū ūn-miā
虎死留皮人留名
hóo sí lâu phuê lâng lâu miâ
早前我是浪蕩漢
tsá-tsiân guá sī lōng-tōng-hàn
受過監獄十年的苦難
siū kuè kann-ga̍k tsa̍p nî ê khóo-lān
這款歌仔是真希罕
tsit khuán kua-á sī tsin hi-hán
專講勸人在世間
tsuan kóng khǹg lâng tsāi sè-kan
勸恁逐家著做好
khǹg lín ta̍k-ke tio̍h tsuè hó
世間暫時來?迌
sè-kan tsiām-sî lâi thit-thô
人講做惡有惡報
lâng kóng tsuè-ok ū ok-pò
天理昭昭毋是無
thinn-lí tsiau-tsiau m̄-sī bô
咱來出世無半項
lán lâi tshut-sì bô-puànn-hāng
轉去雙手又空空
tńg–khì siang-tshiú iū khang-khang
想真做人若眠夢
siūnn tsin tsuè-lâng ná bîn-bāng
虧心毒行仙著毋通
khui-sim to̍k-hīng sian tio̍h m̄-thang
做人第一著善良
tsuè-lâng tē-it tio̍h siān-liông
為非糝做天毋從
uī-hui sám-tsuè thian m̄ tsiông
失德錢財無路用
sit-tik tsînn-tsâi bô-lōo-iōng
總有一日受災凶
tsóng ū-tsi̍t-ji̍t siū tsai-hiong
再勸後輩的少年
tsài khǹg hiō-puè ê siàu-liân
世情是我看上現
sè-tsîng sī guá khuànn siōng hiān
看人有錢免欣羨
khuànn lâng ū-tsînn bián him-siān
人講運命莫怨天
lâng kóng ūn-miā bo̍k uàn thian
命中八字有輕重
miā tiong peh-jī ū khin-tāng
翻天斡角無彩工
huan-thinn uat-kak bô-tshái-kang
不義的錢財毋通望
put-gī ê tsînn-tsâi m̄-thang bāng
想貪你就會軁雞籠
siūnn tham lí tiō ē nǹg ke-lam
想到當今的世界
siūnn kàu tong-kim ê sè-kài
鳥為食亡人為財
niáu uī si̍t bông lâng uī tsâi
人生做人著海海
jîn-sing tsuè-lâng tio̍h hái-hái
死將何去生何來
sí tsiong hô khì sinn hô lâi
—————-
做著歹田望後冬
tsuè tio̍h pháinn-tshân bāng āu-tang
娶著歹某規世人
tshuā-tio̍h pháinn-bóo kui-sì-lâng
女性最驚採花蜂
lú-sìng tsuè kiann tshái-hue-phang
男性最驚臭花欉
lâm-sìng tsuè kiann tshàu-hue-tsâng
做人著愛勤儉才有底
tsuè-lâng tio̍h-ài khûn-khiām tsiah ū-té
做牛嘛著愛拖犁
tsuè gû mā tio̍h-ài thua-lê
每日想欲花天佮酒地
muí-ji̍t siūnn-bueh hua-thian kah tsiú-tē
歸尾某囝變成別人的
kui-bué bóo-kiánn piàn-sîng pa̍t-lâng–ê
酒不醉人人自醉
tsiú put tsuì jîn jîn tsū tsuì
有的啉甲變烏龜
ū-ê lim kah piàn oo-kui
出門予人叫酒鬼
tshut-mn̂g hōo-lâng kiò tsiú-kuí
怹某的契兄規大堆
in bóo ê khè-hiann kui tuā tui
花不迷人人自迷
hua put bê jîn jîn tsū bê
每暗花頭揣野雞
muí-àm hua-thâu tshuē iá-ke
彼號的出世欲來開家伙
hit-lō ê tshut-sì bueh lâi khai ke-hué
入門翁某就冤家
ji̍p-mn̂g ang-bóo tiō uan-ke
一種暗時仔毋睏睏日晝
tsi̍t-tsióng àm-sî-á m̄ khùn khùn ji̍t-tàu
規暝翁某亂操操
kui-mê ang-bóo luān-tshau-tshau
全是半暝仔兩點後
tsuân sī puànn-mê-á nn̄g tiám āu
毋是播田就是巡田溝
m̄-sī pòo-tshân tiō-sī sûn-tshân-kau
嫁翁望欲相致蔭
kè-ang bāng bueh sio tì-ìm
翁某算來仝條心
ang-bóo sǹg lâi kāng tiâu sim
一家和平萬事忍
tsi̍t-ke hô-pîng bān-sū jím
烏塗就會變成金
oo-thôo tiō ē piàn-sîng kim
人種算來百百項
lâng-tsióng sǹg lâi pah-pah hāng
怹某媠甲一蕊若花叢
in bóo suí kah tsi̍t luí ná hue-tsâng
彼號的媠某甘願放
hit-lō ê suí bóo kam-guān pàng
外頭包飼一隻虎頭蜂
guā-thâu pau-tshī tsi̍t tsiah hóo-thâu-phang
有的財產開了了
ū-ê tsâi-sán khai liáu-liáu
出門西裝穿牢牢
tshut-mn̂g se-tsong tshīng tiâu-tiâu
毋是查某就是筊
m̄-sī tsa-bóo tiō-sī kiáu
毋管某囝咧叫枵
m̄-kuán bóo-kiánn teh kiò iau
有的生理無顧做
ū-ê sing-lí bô kòo tsuè(tsò)
食飽筊間賴賴趖
tsia̍h-pá kiáu-king luā-luā sô
毋管頭路會好抑會倒
m̄-kuán thâu-lōo ē hó ia̍h ē tó
甘願筊間做阿哥
kam-guān kiáu-king tsuè a ko
韓信設筊害死人
Hân-sìn siat-kiáu hāi-sí lâng
有的輸甲走無空
ū-ê su kah tsáu bô-khang
厝內當甲無半項
tshù-lāi tǹg kah bô-puànn-hāng
非領詐欺入鐵窗
hui-líng tsà-khi ji̍p thih-thang
跋筊的人無志氣
pua̍h-kiáu ê lâng bô tsì-khì
指頭仔鏨起來也是閣再奕
tsíng-thâu-á tsām–khí-lâi iā-sī koh-tsài ī
輸甲無柴佮無米
su kah bô tshâ kah bô bí
五路無當通借錢
ngóo-lōo bô-tàng thang tsioh-tsînn
查某會跋筊上悽慘
tsa-bóo ē pua̍h-kiáu siōng tshi-tshám
一身輸甲無半項
tsi̍t-sin su kah bô-puànn-hāng
筊輸規暝毋願放
kiáu su kui-mê m̄-guān pàng
轉去順紲揣無翁
tńg-khì sūn-suà tshuē-bô ang
跋筊查某上連回
pua̍h-kiáu tsa-bóo siōng liân-huê
一間放甲毋成家
tsi̍t king pàng kah m̄-tsiânn ke
筊輸袂過還筊債
kiáu su bē-kuè hîng kiáu-tsè
掩掩揜揜欲偷咬雞
ng-ng-iap-iap bueh thau-kā-ke
做人若有照起工
tsuè-lâng nā ū tsiàu-khí-kang
將來一定有所望
tsiong-lâi it-tīng ū sóo bāng
有的食飽毋振動
ū-ê tsia̍h-pá m̄ tín-tāng
早起時仔睏甲日頭紅
tsá-khí-sî-á khùn kah ji̍t-thâu âng
勸人毋通歹心行
khǹg lâng m̄-thang pháinn sim-hīng
舉頭三尺有神明
kí thiô sann tshioh ū sîn-bîng
善惡到頭有報應
siān-ok tò-thiô ū pò-ìng
天地註定明明明
thinn-tē tsù-tiānn bîng-bîng bîng
社會算來千萬種
siā-huē sǹg lâi tshian-bān tsióng
奸奸鬼鬼天毋從
kan-kan kuí-kuí thian m̄ tsiông
毋是有錢就高尚
m̄-sī ū-tsînn tiō ko-sióng
對待國家愛盡忠
tuì-thāi kok-ka ài tsīn-tiong
三國時代關雲長
Sam-kok sî-tāi Kuan Hûn-tióng
論伊做人最盡忠
lūn i tsuè-lâng tsuè tsīn-tiong
?嫂過關斬六將
tshuā só kuè-kuan tsám lio̍k tsiòng
萬古流傳人表揚
bān kóo liû-thuân lâng piáu-iông
—————-
做人若有照起工
tsuè-lâng nā ū tsiàu-khí-kang
忠孝兩字毋通放
tiong-hàu nn̄g jī m̄-thang pàng
爸母恩情是真重
pē-bú un-tsîng sī tsin tāng
伊來生咱咱生人
i lâi sinn lán lán sinn lâng
奉敬爸母著孝道
hōng-kìng pē-bú tio̍h hàu-tō
不孝兩字罪難逃
put-hàu nn̄g jī tsuē lân tô
若是少年有做錯
nā-sī siàu-liân ū tsò-tshò
改惡從善事就無
kái ok tsiông siān sū tiō bô
厝邊頭尾著和氣
tshù-pinn-thâu-bué tio̍h hô-khì
圓人會扁扁會圓
înn lâng ē pínn pínn ē înn
有時身體若染病
ū-sî sin-thé nā jiám-pīnn
才免跔人跤腿邊
tsiah bián ku lâng kha-thuí pinn
有的欠人滿滿是
ū-ê khiàm lâng muá-muá-sī
外頭閣想欲娶細姨
guā-thâu koh siūnn-bueh tshuā suè-î
厝內放甲無柴米
tshù-lāi pàng kah bô tshâ-bí
對待某囝絕情義
tuì-thāi bóo-kiánn tsua̍t tsîng-gī
有的事業做真大
ū-ê sū-gia̍p tsuè tsin tuā
外面細姨規大拖
guā-bīn sè-î kui tuā-thua
大某猶是閣毋看破
tuā-bóo iáu-sī koh m̄ khuànn-phuà
無恨少年綴伊咧拖磨
bô hūn siàu-liân tuè i teh thua-buâ
娶著歹某也是苦
tshuā-tio̍h pháinn-bóo iā-sī khóo
一日食飽做某奴
tsi̍t-ji̍t tsia̍h-pá tsuè bóo-lôo
翁婿面子全無顧
ang-sài bīn-tsú tsuân bô kòo
莫怪怹翁做糊塗
bo̍k-kuài in ang tsuè hôo-tôo
拋妻離子是真濟
phau-tshe lī-tsú sī tsin tsuē
歸尾一定䠡鹿皮
kui-bué it-tīng tshê-lo̍k-phuê
仁義和平才有底
jîn-gī hô-pîng tsiah ū-té
才免萬代人咧罵
tsiah bián bān-tāi lâng teh mē
古早有徛貞潔牌
kóo-tsá ū khiā tsing-kiat-pâi
雪梅教子通人知
Suat-muî kàu tsú thong-lâng tsai
詹典夫人真偉大
Tsiam Tián hu-jîn tsin uí-tāi
大義滅親為翁婿
tāi-gī bia̍t-tshin uī ang-sài
這是早前好模範
tse sī tsá-tsîng hó bôo-huān
萬古流傳在世間
bān-kóo liû-thuân tsāi sè-kan
不義錢財毋通趁
put-gī tsînn-tsâi m̄-thang thàn
忠孝節義頭一層
tiong-hàu-tsiat-gī thâu tsi̍t tsân
做人著愛惜本份
tsuè-lâng tio̍h-ài sioh pún-hūn
人講有恩著報恩
lâng kóng ū un tio̍h pò-un
對待爸母著孝順
tuì-thāi pē-bú tio̍h hàu-sūn
毋通船過水無痕
m̄-thang tsûn kuè tsuí bô hûn
