秋田勸世歌-下
《秋田勸世歌／下》Tshiu-tiân Khuàn-sè-kua / Hā
黃秋田N̂g Tshiu-tiân
——————————————
運命哪會差遮濟
ūn-miā ná ē tsha tsiah tsuē
按怎我著夯某枷
án-tsuánn guá tio̍h giâ bóo kê
為著家庭歹情勢
uī-tio̍h ka-tîng pháinn tsîng-sè
予我才著分兩家
hōo guá tsiah tio̍h pun lióng-ke
兩家所費加傷重
lióng-ka sóo-huì ke siong-tiōng
為免家亂姑不將
uī bián ka luān koo-put-tsiong
看你骨頭有偌勇
khuànn lí kut-thâu ū guā ióng
任你仙趁都袂長
jīm lí sian thàn tio buē tiông
加開一爿的厝稅
ke khai tsi̍t-pîng ê tshù-suè
月月到限人欲提
gue̍h-gue̍h kàu hān lâng beh the̍h
生活費用加重倍
sing-ua̍h huì-iōng ke tiông-puē
透風落雨也著爬
thàu-hong lo̍h-hōo iā tio̍h pê
兩家所費盡靠咱
lióng-ka sóo-huì tsīn khò lán
經濟當然會較難
king-tsè tong-jiân ē khah lân
好歹天時也著趁
hó-pháinn thinn-sî iā tio̍h thàn
拚甲強欲變人丹
piànn kah kiōng-bueh pìnn lâng-tan
年節嘛著攢雙捆
nî-tseh mā tio̍h tshuân siang-khún
若無公平會窮分
nā bô kong-pînn ē khîng-hun
拄搪經濟若較lùn
tú-tn̄g king-tsè nā khah lùn
規暝著去傷腦筋
kui-mî tio̍h khì siong-náu-kun
有時工作著出外
ū-sî kang-tsok tio̍h tshut-guā
本家當然看無我
pún-ka tong-jiân khuànn-bô guá
大某心內就變卦
tuā-bóo sim-lāi tiō piàn-kuà
講咱顧細無顧大
kóng lán kòo sè bô kòo tuā
大某等咱攏無轉
tuā-bóo tán lán lóng bô tńg
當做是共放拋荒
tòng-tsò sī kā pàng phau-hng
踏入分家欲來問
ta̍h-ji̍p hun-ka bueh lâi mn̄g
袂輸起兵攻入庄
buē-su khí-ping kong ji̍p tsng
兩个感情無通好
nn̄g-ê kám-tsîng bô-thang hó
當然講話袂合和
tong-jiân kóng-uē bē ha̍p-hô
罵來應去的結果
mē-lâi ìn-khì ê kiat-kó
到尾也是動干戈
kàu-bué iā-sī tōng-kan-ko
雙方攏總無理解
siang-hong lóng-tsóng bô lí-kái
無顧面子足成害
bô kòo bīn-tsú tsiok tsiânn hāi
毋知這是見笑代
m̄-tsai tse sī kiàn-siàu-tāi
講講出來眾人知
kóng-kóng–tshut-lâi tsiòng-lâng tsai
本來見笑才一位
pún-lâi kiàn-siàu tsiah tsi̍t-uī
現在宣傳有較開
hiān-tsāi suan-thuân ū khah khui
加夆知影加落氣
ke hông tsai-iánn ke làu-khuì
做翁的人上食虧
tsò ang ê lâng siōng tsia̍h-khui
冤煞大某去了後
uan suah tuā-bóo khì liáu-āu
細姨毋願在心頭
sè-î m̄-guān tsāi sim-thâu
看咱轉來放聲哭
khuànn lán tńg–lâi pàng-siann khàu
對咱出水上激喉
tuì lán tshut-tsuí siōng khik-âu
咱著好喙共姑情
lán tio̍h hó-tshuì kā koo-tsiânn
輕聲細說講予聽
khin-siann-sè-sueh kóng hōo thiann
賠罪?去看電影
puê-tsuē tshuā khì khuànn tiān-iánn
了錢著紲行舞廳
liáu-tsînn tio̍h suà kiânn bú-thiann
天光轉來咱厝內
thinn kng tńg-lâi lán tshù-lāi
罵咱寵倖細姨栽
mē lán thíng-sīng sè-î-tsai
講伊夆拍偌厲害
kóng i hông phah guā lī-hāi
提錢欲買傷藥材
the̍h tsînn beh bé siong-io̍h-tsâi
明知無影也著開
bîng-tsai bô-iánn iā tio̍h khai
錢若無了袂落臺
tsînn nā bô liáu bē lo̍h-tâi
我的運命哪遮歹
guá ê ūn-miā ná tsiah pháinn
想著實在足悲哀
siūnn-tio̍h si̍t-tsāi tsiok pi-ai
有時放帖人欲請
ū-sî pàng thiap lâng bueh tshiánn
今是欲?啥人行
tann sī beh tshuā siánn-lâng kiânn
?大出門細知影
tshuā tuā tshut-mn̂g sè tsai-iánn
細姨食醋哀怨聲
sè-î tsia̍h-tshòo ai-uàn siann
大某有囝咧讀書
tuā-bóo ū kiánn teh tha̍k-tsi
三不五時愛提錢
sann-put-gōo-sî ài the̍h tsînn
細姨若知無歡喜
sè-î nā tsai bô huann-hí
講咱開錢無公平
kóng lán khai-tsînn bô kong-pînn
細姨有時無理解
sè-î ū-sî bô lí-kái
無想學費應該開
bô siūnn ha̍k-huì ing-kai khai
規日佮咱激使派
kui-ji̍t kah lán kik sái-phài
囡仔提錢驚伊知
gín-á the̍h tsînn kiann i tsai
經過一段的日子
king-kuè tsi̍t-tuānn ê ji̍t-tsí
分家老二也煞生
hun-ka láu-jī iā suah sinn
人講加人加福氣
lâng kóng ke lâng ke hok-khì
無想將來加膏纏
bô siūnn tsiong-lâi ke ko-tînn
分家生產猶月內
hun-ka sing-sán iáu gue̍h-lāi
咧攢營養佮硩胎
teh tshuân îng-ióng kah teh-thai
月內補養應該愛
gue̍h-lāi póo-ióng ing-kai ài
麻油雞酒著咱刣
muâ-iû-ke-tsiú tio̍h lán thâi
本家大某看袂做
pún-ka tuā-bóo khuànn bē-tsò
表面毋敢起問題
piáu-bīn m̄-kánn khí būn-tuê
毋驚開錢烏白買
m̄-kiann khai-tsînn oo-pe̍h bué
三頓猶原咧刣雞
sann-tǹg iu-guân teh thâi ke
看開這缺毋敢講
khuànn khai tsit khuat m̄-kánn kóng
目睭瞌瞌佯戇戇
ba̍k-tsiu kheh-kheh tènn gōng-gōng
牙槽咬絚毋敢擋
gê-tsô kā ân m̄-kánn tòng
激心有影會嘔紅
kik-sim ū-iánn ē áu-hông
欲知當時嘛莫娶
beh-tsai tong-sî mā mài tshuā
獨身過日較快活
to̍k-sin kuè-ji̍t khah khuìnn-ua̍h
受著刺激遮爾大
siū-tio̍h tshì-khik tsiah-nī tuā
想真目屎流坦掣
siūnn tsin ba̍k-sái lâu thán-tshuah
本家分家攏有囝
pún-ka hun-ka lóng ū kiánn
責任咱的咱愛晟
tsik-jīm lán-ê lán ài tshiânn
囝是咱生咱愛疼
kiánn sī lán senn lán ài thiànn
不合佮咱爸囝名
put-ha̍p kah lán pē-kiánn miâ
昨昏袂睏如似夢
tsa-hng bē khùn jû-sū bāng
醒來想西佮想東
tshínn–lâi siūnn sai kah siūnn tang
想我責任遐爾重
siūnn guá tsik-jīm hiah-nī tāng
又閣想著一世人
iū-koh siūnn tio̍h tsi̍t-sì-lâng
囝兒大漢我若死
kiánn-jî tuā-hàn guá nā sí
茫茫渺渺毋知機
bông-bông-biáu-biáu m̄-tsai ki
仝爸各母親兄弟
kāng-pē koh-bú tshin hiann-tī
時到一定起相爭
sî–kàu it-tīng khí sio-tsinn
兩次家庭就閣亂
nn̄g-tshù ka-tîng tiō koh luān
兄弟爭奪財產權
hiann-tī tsing-tua̍t tsâi-sán kuân
財產相爭欲保管
tsâi-sán sio-tsenn beh pó-kuán
出山無人攑幢幡
tshut-suann bô-lâng gia̍h tông-huan
時到無論親兄弟
sî–kàu bô-lūn tshin hiann-tī
第一也是為金錢
tē-it iā-sī uī kim-tsînn
互相爭權佮奪利
hōo-siong tsing-kuân kah tua̍t-lī
相告煞著打官司
sio-kò suah tio̍h tá-kuann-si
現時細漢毋捌代
hiān-sî sè-hàn m̄-bat tāi
日後大漢怹就知
ji̍t-āu tuā-hàn in tiō tsai
為著業產感情歹
uī-tio̍h gia̍p-sán kám-tsîng pháinn
煞著攑刀起相刣
suah tio̍h gia̍h to khí sio-thâi
家己刣死親兄弟
ka-kī thâi-sí tshin hiann-tī
變成犯罪食官司
piàn-sîng huān-tsuē tsia̍h kuann-si
有的去關有的死
ū-ê khì kuainn ū-ê sí
絕代無人傳宗枝
tsua̍t-tāi bô-lâng thuân tsong-ki
無彩少年咧拍拚
bô-tshái siàu-liân teh phah-piànn
大某細姨好名聲
tuā-bóo sè-î hó miâ-siann
終尾破產煞無囝
tsiong-bué phò-sán suah bô kiánn
想真莫怪人會驚
siūnn tsin bo̍k-kuài lâng ē kiann
牽手兩个毋是好
khan-tshiú nn̄g-ê m̄-sī hó
像我不時心頭慒
tshiūnn guá put-sî sim-thâu tso
兩家若欲壓予好
lióng-ka nā bueh ah hōo hó
著愛一番費心勞
tio̍h-ài tsi̍t-huan huì sim-lô
欲知當時莫加娶
bueh-tsai tong-sî mài ke tshuā
某娶兩个才著磨
bóo tshuā nn̄g-ê tsiah tio̍h buâ
勸恁毋通親像我
khǹg lín m̄-thang tshan-tshiūnn guá
無力毋通強欲拖
bô-la̍t m̄-thang kiōng-beh thua
娶某宛然過大索
tshuā-bóo uán-jiân kuè tuā-soh
摔落到地命會無
siak–lo̍h-kàu-tuè miā ē bô
欲娶著愛看予好
beh tshuā tio̍h-ài khuànn hōo hó
毋通像我某袂和
m̄-thang tshiūnn guá bóo buē hô
欣羨別人運命好
him-siān pa̍t-lâng ūn-miā hó
太太濟个會合和
thài-thài tsē-ê ē ha̍p-hô
是恁大家道德好
sī lín tāi-ke tō-tik hó
深深共恁來祝賀
tshim-tshim kā lín lâi tsiok-hō
唱片講出我困難
tshiùnn-phìnn kóng-tshut guá khùn-lân
佮恁諸位無相干
kah lín tsu-uī bô-siong-kan
我勸大家拍拚趁
guá khǹg tāi-ke phah-piànn thàn
毋通加娶加艱難
m̄-thang ke tshuā ke kan-lân
我向諸君說恭喜
guá hiòng tsu-kun sueh kiong-hí
勸恁毋通娶細姨
khǹg lín m̄-thang tshuā sè-î
家庭翁某著和氣
ka-tîng ang-bóo tio̍h hô-khì
夫妻恩愛到百年
hu-tshe un-ài kàu pah-nî
